Teknik analizde en çok kullanılan araçlardan biri olan Fibonacci seviyeleri, doğadaki oransal düzeni finansal piyasalara taşıyan güçlü bir analiz yöntemidir. Fiyatların belirli oranlarda düzeltme veya genişleme yapma eğilimi olduğu düşüncesiyle, Fibonacci seviyeleri yatırımcılara hem trend takibi hem de geri çekilme (pullback) noktalarında stratejik kararlar alma imkânı sunar. Bu yazıda, Fibonacci dizisinin mantığı, düzeltme ve genişleme seviyeleri, hesaplama yöntemleri ve pratik kullanım alanlarını detaylı bir şekilde ele alacağız.
Fibonacci dizisi, her sayının kendisinden önce gelen iki sayının toplamı olduğu bir sayı serisidir:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, …
Bu diziden türeyen bazı altın oranlar (golden ratio) teknik analizde kullanılır:
0.236
0.382
0.500 (teknik analizde psikolojik oran olarak kabul edilir)
0.618 (Altın Oran)
0.786
1.000
1.272
1.618
2.618, vb.
Trendin tersine yapılan düzeltmeleri ölçmek için kullanılır. Yatırımcılar, fiyatın bu oranlara kadar geri çekilip ardından trend yönünde devam etmesini bekler.
Bir yükseliş trendinde:
Örneğin fiyat 100’den 200’e çıktıysa, düzeltme seviyeleri:
Fiyatın mevcut trend yönünde devam edeceği potansiyel hedef seviyeleri tahmin etmek için kullanılır. Genellikle 1.272, 1.618, 2.618 gibi oranlar kullanılır.
Fibonacci seviyeleri, potansiyel destek (aşağı yönlü) ve direnç (yukarı yönlü) alanlarını gösterir. Fiyat bu seviyelere yaklaştıkça tepki verme olasılığı artar.
Trend devam ederken fiyat düzeltme yapar. Bu düzeltmenin sona erip trendin devam edeceği seviyeler Fibonacci oranları ile tahmin edilir.
Bir pozisyona girdikten sonra kar al (take-profit) seviyeleri, genişleme oranları kullanılarak belirlenebilir.
Stop-loss noktaları, genellikle fibonacci seviyeleri altına yerleştirilerek daha mantıklı ve ölçülebilir riskler alınır.
Fibonacci seviyeleri çoğu zaman EMA, RSI, MACD, trend çizgileri, formasyonlar veya harmonik desenlerle birlikte kullanılır. Bu kombinasyonlar, daha güçlü alım-satım sinyalleri üretir.
Örnek:
Fibonacci seviyeleri, teknik analizde fiyatların olası geri çekilme ve ilerleme noktalarını belirlemede oldukça etkili ve yaygın kullanılan araçlardandır. Doğru bir şekilde kullanıldığında, alım-satım stratejilerine disiplin, hedef ve netlik kazandırır. Ancak her göstergede olduğu gibi, Fibonacci seviyeleri de tek başına yeterli değildir; mutlaka diğer analiz teknikleriyle birlikte kullanılmalı ve piyasa koşulları göz önünde bulundurularak esnek bir bakış açısıyla değerlendirilmelidir.
Teknik analizde trendin yönünü ve gücünü ölçmenin yollarından biri de doğrusal regresyon (Linear Regression) kanallarıdır. Bu kanallar, fiyatların belirli bir zaman periyodundaki ortalama doğrusal eğilimini ve bu eğilim etrafındaki sapmaları göstererek yatırımcıya net bir fiyat yönü, destek/direnç ve trend devamlılığı hakkında bilgi sunar.
Bu makalede, özellikle Fibonacci ve Lucas serilerinden türetilmiş özel periyotlar olan:
55, 89, 144, 233, 370, 610, 987
Üzerinden oluşturulmuş Linear Regression kanallarının kullanım amaçları, avantajları, dezavantajları ve pratik yorumları detaylı şekilde ele alacağız.
Linear Regression Channel (LRC), fiyatların zaman içindeki doğrusal eğilimlerini analiz etmek için kullanılan bir tekniktir. Bir LRC genellikle 3 parçadan oluşur:
Bu değerler, Fibonacci dizisinin uzantıları ve piyasa psikolojisinde sık kullanılan doğal ritimleri temsil eder.
Periyot | Açıklama |
---|---|
55 | Fibonacci dizisi içinde yer alır, orta vadeli analiz |
89 | Büyük oyuncuların sık takip ettiği dönem |
144 | Genişletilmiş Fibonacci süresi – trendin olgunlaştığı alan |
233 | Trendin güçlendiği, çok yıllı yapılar için uygun |
370 | Lucas serisine yakın – piyasa yapısına farklı bakış |
610 | Büyük dönemli dip/tepe projeksiyonları |
987 | Çok uzun vadeli trend analizi, döngüsel dönüş alanları |
Amaç | Açıklama |
---|---|
Trend yönü tespiti | Ortalama doğrusal çizgi sayesinde yukarı / aşağı yön kolay tespit edilir. |
Destek/direnç alanları | Üst-alt kanal sınırları çoğunlukla fiyatın dönme alanlarını gösterir. |
Aşırı fiyat hareketlerini ölçme | Fiyat kanal dışına çıkarsa, düzeltme ihtimali artar. |
Trendin gücünü değerlendirme | Kanal eğimi ve genişliği trendin momentumunu gösterir. |
Periyot | Kullanım Senaryosu |
---|---|
55 | Günlük / 4 saatlik grafiklerde kısa-orta vadeli trend tespiti |
89 | Günlük/haftalık grafiklerde sağlıklı kırılım kontrolü |
144 | Haftalık grafiklerde majör trend değerlendirmesi |
233 | Aylık grafiklerde büyük yatırımcı davranışları gözlenebilir |
370 | Çok uzun vadeli yön tespiti; yıllık projeksiyonlar |
610 / 987 | Ekstrem dip/tepe ve döngüsel analizler için kullanılır |
Örnek Teknik Yorumlama
Linear Regression kanalları, fiyat davranışını anlamak için güçlü bir araçtır. 55 89 144 233 370 610 987 gibi periyotlar, özellikle uzun vadeli analizde kullanılabilecek Fibonacci temelli seviyelerdir. Bu kanallar:
Ancak, her teknik göstergede olduğu gibi, bu kanallar da diğer indikatörlerle birlikte kullanıldığında çok daha etkili olur. Özellikle RSI, MACD veya Bollinger Band gibi göstergelerle birlikte yorumlandığında yatırımcılara oldukça sağlıklı sinyaller sunabilir.
Son Yorumlar