OBV (On-Balance Volume) 1

Teknik analiz, fiyat ve hacim verilerine dayalı olarak yatırımcıya yön bulmada yardımcı olan bir araçtır. Bu analizde kullanılan sinyaller (indikatörler), yatırımcının trendin yönünü, momentumunu, gücünü ve olası dönüş noktalarını tahmin etmesini sağlar. Bu yazıda en yaygın sinyalleri amaçlarına göre sınıflandırarak inceliyoruz.

1. Trend Takip Göstergeleri

Amaç: Fiyatın yukarı mı yoksa aşağı mı trendde olduğunu belirlemek ve trendi takip etmek.

SMA / EMA (Basit ve Üssel Hareketli Ortalamalar)

• Kullanım amacı: Trend yönünü belirlemek, destek/direnç alanlarını görmek.
• Yorum: Fiyat, EMA’nın üzerinde kaldıkça trend yukarı yönlüdür.
• Avantaj: Kolay hesaplanır.
• Dezavantaj: Gecikmelidir, sinyali geç verir.

MACD (Moving Average Convergence Divergence)

• Amaç: Trendin dönüş noktalarını belirlemek.
• Yorum: MACD çizgisi, sinyal çizgisini yukarı keserse AL, aşağı keserse SAT sinyali doğar.
• Avantaj: Trend + momentum birleşimi sağlar.
• Dezavantaj: Yanıltıcı sinyaller verebilir (özellikle yatay piyasalarda).

Supertrend

• Amaç: Ana trendin yönünü hızlıca belirlemek.
• Yorum: Fiyat Supertrend çizgisinin üzerinde ise yükseliş trendi vardır.
• Avantaj: Trendin kırılma noktalarında çok net sinyal verir.
• Dezavantaj: Sideways piyasalarda sık sinyal değiştirir.

2. Momentum Göstergeleri

Amaç: Fiyat hareketinin hızını (momentumunu) ölçmek.

RSI (Relative Strength Index)

• Amaç: Aşırı alım/aşırı satım bölgelerini tespit etmek.
• Yorum: RSI > 70 → Aşırı alım (SAT); RSI < 30 → Aşırı satım (AL).
• Avantaj: Ters pozisyon almak için uygundur.
• Dezavantaj: Güçlü trendlerde uzun süre aşırı bölgede kalabilir.

Stochastic Oscillator

• Amaç: Kısa vadeli momentum değişimlerini tespit etmek.
• Yorum: %K, %D çizgisini yukarı keserse AL sinyali.
• Avantaj: RSI’dan daha hassas.
• Dezavantaj: Yanıltıcı sinyaller üretmeye meyilli.

Rate of Change (ROC)

• Amaç: Fiyatın belli bir süre içindeki değişim hızını ölçmek.
• Yorum: ROC pozitiften negatife dönerse SAT sinyali.
• Avantaj: Fiyat ivmesini net gösterir.
• Dezavantaj: Gürültülü sinyal verebilir.

3. Volatilite Göstergeleri

Amaç: Fiyat hareketlerinin oynaklığını (volatilitesini) ölçmek.

Bollinger Bands

• Amaç: Fiyatın ortalamadan sapma düzeyini ölçmek.
• Yorum: Fiyat üst banda değerse aşırı alım, alt banda değerse aşırı satım olabilir.
• Avantaj: Volatiliteye göre esnek çalışır.
• Dezavantaj: Bant dışına çıkan hareketler yanıltıcı olabilir.

Average True Range (ATR)

• Amaç: Günlük ortalama fiyat hareketini ölçmek.
• Yorum: Yüksek ATR → Yüksek volatilite.
• Avantaj: Zarar kes mesafesi belirlemede kullanılır.
• Dezavantaj: Yön göstermez, sadece büyüklük verir.

4. Hacim Tabanlı Göstergeler

Amaç: Fiyat hareketlerinin ne kadar güçlü desteklendiğini görmek.

OBV (On-Balance Volume)

• Amaç: Fiyat artışlarıyla birlikte hacmin artıp artmadığını gözlemlemek.
• Yorum: OBV artıyorsa, yukarı yönlü trend hacimle destekleniyordur.
• Avantaj: Trendin gücünü destekler.
• Dezavantaj: Bazı durumlarda fiyatla ters yönde gidebilir.

VWMA (Volume Weighted Moving Average)

• Amaç: Hacim ağırlıklı ortalama fiyatı göstermek.
• Yorum: VWMA, SMA’nın üzerinde ise alıcılar güçlü olabilir.
• Avantaj: Büyük hacimli günlere daha fazla ağırlık verir.
• Dezavantaj: Hesaplama biraz daha karmaşıktır.

5. Diğer Göstergeler

ADX (Average Directional Index)

• Amaç: Trendin gücünü ölçmek (yön değil!).
• Yorum: ADX > 25 ise güçlü trend vardır.
• Avantaj: Yan piyasa ile trend piyasasını ayırt eder.
• Dezavantaj: Yönü göstermez, sadece güç ölçer.

CCI (Commodity Channel Index)

• Amaç: Fiyatın ortalama seviyesine olan sapmasını ölçmek.
• Yorum: CCI > +100 → güçlü yukarı trend; < -100 → güçlü aşağı trend.
• Avantaj: Erken sinyal verebilir.
• Dezavantaj: Farklı periyotlarda test gerektirir.

Göstergelerin Kombinasyonu Neden Önemlidir?

Tek bir gösterge çoğu zaman yeterli değildir. Örneğin:

• MACD + RSI = Trendin devamı ve aşırı alım/satım durumu birlikte değerlendirilir.
• Supertrend + Bollinger Band = Trend + volatilite bilgisi alınır.
• OBV + EMA = Hacim ve fiyat ortalaması birlikte yorumlanır.

Doğru sinyalleri kullanmak, yatırım kararlarınızda duygusallığı azaltır ve sistematik bir yaklaşım geliştirmenizi sağlar. Ancak unutulmamalıdır ki, teknik göstergeler yardımcı araçlardır, tek başına alım-satım kararı için kullanılmaları risklidir. Temel analiz, haber akışı ve piyasa psikolojisi ile birlikte değerlendirilmelidir.